Kompetencje jutra, czyli przyszłość zaczęła się wczoraj

W erze automatyzacji i robotyzacji podział pracy pomiędzy ludźmi a maszynami gwałtownie się zmienia. Według raportu Future of Jobs¹ przygotowanego w ramach Światowego Forum Ekonomicznego, dostępne dane z krajów odpowiadających łącznie za 80% światowego PKB, pozwoliły oszacować, że w pierwszej połowie lat 20. XXI wieku zniknie 85 mln miejsc pracy. Choć algorytmy efektywniej od człowieka wykonują coraz więcej zadań, eksperci z Davos przewidują, że powstanie 97 mln nowych stanowisk, wymagających zupełnie innych kompetencji.

Systematycznie maleć będą rynkowe zapotrzebowanie na siłę fizyczną i podstawowe zdolności poznawcze. Pożądani okażą się natomiast tacy pracownicy, którzy zapewnią organizacji wartość dodaną wykraczającą poza możliwości AI i zautomatyzowanych systemów. W cenie będą zatem: kompetencje technologiczne, społeczne i emocjonalne oraz umiejętność stawiania hipotez, proponowania i testowania rozwiązań, wyciągania trafnych wniosków i łączenia faktów z pozoru niepowiązanych. Priorytetem natomiast – gotowość do stałej adaptacji do zmieniającego się świata.

Według raportu Innovation Index 2022² w czasie pandemii zarówno państwa, jak i biznes inwestowały rekordowe kwoty w badania i rozwój. W 2021 roku po raz pierwszy w historii opublikowano więcej niż 2 mln artykułów naukowych. Do najbardziej innowacyjnych branż należą farmacja, technologie medyczne, biotechnologie, elektronika, technologie informacyjne, inżynieria i automoto. Tymczasem według GUS³ w roku akademickim 2020/2021 tylko 4% polskich absolwentów ukończyło studia na kierunkach z grupy Nauki przyrodnicze, matematyka i statystyka, tyle samo z grupy Technologie teleinformacyjne. Co więcej, jak podaje OPI BIP⁴ w latach 2012–2020 zjawisko dropoutu występowało najczęściej wśród studentów kierunków ścisłych.

– Wśród polskich licealistów nie brakuje pasjonatów nauk ścisłych, którzy od młodego wieku szukają odpowiedzi na wyzwania współczesności – przekonuje Martyna Strupczewska. – Uzdolniona młodzież potrzebuje jednak mentoringu i zewnętrznej motywacji, która wzmocni ich zaangażowanie w zdobywanie wiedzy. Co więcej, nauki ścisłe wymagają podejścia warsztatowego – młodzi przyrodnicy powinni uczyć się poprzez doświadczenia i obserwacje. Taka inwestycja w talenty zaprocentuje sukcesami z obszaru STEM.

Od niemal dekady Fundacja Adamed w ramach programu stypendialnego ADAMED SmartUP wspiera rozwój najzdolniejszych uczniów z całej Polski – umożliwia im pogłębianie zainteresowań badawczych pod okiem doświadczonych ekspertów w dziedzinach przyrodniczych oraz budowanie kluczowych kompetencji przyszłości.

Do udziału w projekcie Fundacji Adamed co roku zgłasza się kilka tysięcy uczniów – w ciągu 8 lat zarejestrowało się ich już blisko 60 tysięcy. Ich wiedza, ale przede wszystkim umiejętności analitycznego myślenia, ambicja i chęć do rozwoju są weryfikowane podczas kilkuetapowej rekrutacji. Dotychczas wyłoniono w niej już 400 talentów. Najbardziej uzdolnieni kandydaci biorą udział w innowacyjnym obozie naukowym ADAMED SmartUP. Młodzi naukowcy nie robią sobie latem przerwy od nauki – uczestniczą w zajęciach prowadzonych przez wykładowców oraz badaczy z najlepszych uczelni czy ośrodków akademickich w Polsce i na świecie, np. z Uniwersytetu Oksfordzkiego i w Cambridge czy Instytutów Polskiej Akademii Nauk. Budują też cenne w przyszłości kompetencje miękkie: współpracują w grupie, uczą się krytycznego myślenia i skutecznej komunikacji. Co roku spośród uczestników obozu ADAMED SmartUP wybierani są laureaci nagrody głównej, którzy otrzymują pakiet konsultacji edukacyjnych. Umożliwiają im one dalszy rozwój umiejętności naukowych w indywidualnym toku, pod okiem mentorów z danej dziedziny. Najlepsi otrzymują od Fundacji dodatkowe wsparcie finansowe.

– ADAMED SmartUP to przede wszystkim wyjątkowa grupa ludzi – podkreśla Martyna Strupczewska. – 400 alumnów programu tworzy 400 wyjątkowych historii. Niektórzy wybrali najlepsze polskie uczelnie, inni studiują w prestiżowych ośrodkach akademickich za granicą. Prowadzą własne projekty, czy zakładają start-upy. Chcą się rozwijać na swoich zasadach.

Wciąż trwa rekrutacja do 9. edycji programu. Nastolatkowie w wieku 14-18 lat mają czas na zagranie w wirtualną grę do 15 stycznia 2023 r. 50 najlepszych osób weźmie udział w naukowym obozie ADAMED SmartUP. 

Więcej informacji o programie: adamedsmartup.pl